Ukrayna Büyükelçişi Türkiye Ukrayna Savunma Sanayii İlişkisini Değerlendirdi

Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Andrii Sybiha, savunma sanayii yayın platformu Defensehere.com‘un sorularını cevapladı.

Türk savunma sanayii sektörünü değerlendiren ve Ukrayna ile Türkiye arasındaki savunma sanayii ilişkisinin güncel durumu hakkında bilgiler veren Sybiha, şunları söyledi:

Defensehere: Türk savunma sanayii firmaları ve ürünlerini değerlendirebilir misiniz?

Türkiye’de çalıştığım süre boyunca ve ülkedeki gelişmelere baktığımızda, Türkiye’nin savunma sanayiinin geliştirilmesi ve bu alanda faaliyet gösteren şirketler için ilgili şartların oluşturulması konusunda dünyada lider olduğunu çok net söyleyebilirim.

Savunma sanayii sektöründeki en önemli listelerden biri olan Defense News Top 100’e geçtiğimiz sene girmeyi başaran Türk savunma şirketlerinin sayısı gerçekten ilgi çekici. ASELSAN, TUSAŞ, BMC, ROKETSAN, STM, FNSS, HAVELSAN ile 2020 yılında bu sayı 7’ye çıktı. Ayrıca, bu sayıda her sene bir artış gözlemleniyor.

Ukrayna, Türk dostlarının prestijli bir konuma gelmeleri ve yüksek teknolojili askeri teknik üretim alanında hak ettikleri yeri almaları nedeniyle kutluyor. Türk savunma sanayiinin geldiği son konum, Türkiye’nin savunma sanayii sektörünü başarılı bir şekilde yönettiği dünyaca tanındığını gösteriyor.

Şahsi olarak vardığım düşünce şu ki; devlet kaynaklarının ve özel sektörün başarılı bir şekilde koordine edilmesi ve teknolojinin doğru kullanılması ile savunma sanayiinde reform gerçekleştiren Türkiye’nin bu tecrübesi ve kabiliyeti, diğer ülkelerde de uygulanması için en uygun örneklerden biri olarak ön plana çıkıyor.

Bununla birlikte ülkelerimizin savunma sanayii sektöründe daha çok başarı elde edeceğimize inanıyorum çünkü, Türkiye de Ukrayna da inanılmaz bir potansiyele sahip. Ukrayna ve Türk şirketlerinin karşılıklı olarak paylaşmaya hazır olduğu teknoloji transferi ve uzun yılların vermiş olduğu tecrübeler, şüphesiz ki başarıyı beraberinde getirecek.

Defensehere: Savunma sanayi sektöründe Ukrayna ve Türkiye arasındaki işbirlik şu an hangi seviyede?

Savunma sanayi sektöründe Ukrayna ve Türkiye arasındaki iş birliğinin tarihi serüvenini ve şu anki durumunu dikkate alarak hep şu cümleyi söylerim; ‘’Bizim işbirliğimiz, yeraltı kaynaklarından başlar ve uzaya kadar genişler.’’

Savunma sanayii sektörü için iki ülkenin ilişkileri klasikleşmiş ‘’kazan-kazan’’ formülüne göre gelişmekte olup, ülkelerimizin savunma sanayii şirketlerinin dünyanın TOP  100 Liderler Listesi’ndeki layık olduğu yeri almaları sadece zaman meselesi.

Bana göre iki ülke arasındaki bu başarı; silah ve askeri araçların ticaretinden daha çok iki ülkenin de potansiyellerinin birleşmesine, ortak araştırmaların yapılmasına, ortak şirketlerin ve ortak üretim ortamlarının kurulmasına odaklanmasından kaynaklanıyor. Ortak gelişimin sağlanmasına ve yenilikçi teknolojilerin üretilmesine odaklanmak bu başarıyı pekiştirecektir.

Bununla birlikte, iş birliğimiz üçüncü ülkelere karşı olmayıp, daha çok iki ülkenin savunma imkanlarını artırmasını ve Karadeniz bölgesinin güvenliğinin sağlanmasını hedefliyor.

Ukrayna’nın ön plana çıkan teknolojik potansiyeline ve Türkiye’nin kendi savunma sanayii sektörünü geliştirme stratejisine bakarak diyebiliriz ki, hava ve uzay alanı, karşılıklı stratejik iş birliğinin lokomotif rolünü üstlenmeli. Bu nedenle, iş birliğimiz ile ilgili gündemde olan en önemli konular arasında, Antonov şirketinin uçaklarının bazında hava araçlarının ve İvçenko-Progress Devlet Kurumunun hava alt sistemlerinin üretimi yer alıyor.

Antonov şirketinin An ailesi uçaklarının da önümüzdeki yıllarda Türkiye’de üretildiğini görmeyi umuyorum.

Ukrayna ve Türkiye’nin askeri teknik ve savunma sanayii alanlarındaki işbirliği son dönemde yeni bir seviyeye çıktı, Ukrayna ve Türk stratejik işbirliğinin temel unsurlarından biri olmaya devam ediyor.

Birbirini tamamlayan güçlü üretim kapasitelerine ve bilim-araştırma tabanına sahip Ukrayna ve Türkiye birbirleri için kilit ortak konumuna gelmiş durumda. Her iki ülkenin savunma sanayii alanında anlaşma yapmaları, alanında uzman ve koordinatör gruplarının oluşması, etkileşim sürecini daha verimli olmasını sağlıyor. Ukrayna ve Türk savunma sanayii alanındaki iş birliği, ticari ve stratejik açıdan ön plana çıkan havacılık, uzay, kara sistemleri, gemicilik faaliyetleri ve gemi inşası, özel ekipman ve alet üretimi gibi alanları kapsıyor.

Son birkaç sene içerisinde kara ve hava platformları, kompozit malzemeler, aviyonik sistemler ve mühimmat gibi alanlarda iş birliği anlaşmaları yapıldı. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, Türk şirketi olan Aselsan tarafından üretilen muhabere sistemleri ile donatılması konusunda çeşitli projeler gerçekleştiriliyor. Türk zırhlı araçları, Ukrayna üretimi olan aktif koruma sistemleri, dinamik zırh ve güdümlü mühimmatlar ile modernizasyon ediliyor. Ukrayna’nın ilgili şirketlerinin çabaları ile Türkiye’nin kullandığı Sovyet üretimli helikopterlerin modernizasyonu devam ediyor. Türk insansız hava araçları ve diğer hava platformları için motor üretimi konusundaki iş birliği görüşmeleri de aktif bir şekilde ilerliyor.

Ayrıca Baykar Savunma şirketinin ürünlerini vurgulamak isterim, bu şirketin ürettiği insansız hava araçları, Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ’daki bölgesel çatışmalarda son derece etkili olduklarını gösterdi.

Türkiye hükumetine ve Baykar Savunma şirketinin yönetimine teşekkür etmek istiyoruz. Çünkü, Ukrayna’nın çok zor bir dönemden geçtiği sırada hiçbir ülke bunu yapmazken Türkiye, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları karşılamak için önemli miktarda insansız hava aracı sağladı. Ukrayna, Bayraktar TB2 insansız hava aracı sistemini satın alan ilk yabancı ülke oldu. İki ülke arasındaki ilişkilerde bu anlaşma, en kapsamlı olanlardan biri olmakla beraber ilişkilerimizi tamamen yeni seviyeye çıkardı.  Bununla birlikte, bu yöndeki çalışmalarımız git gide gelişiyor. Son yapılan anlaşmamıza göre Akıncı SİHA’nın motorları, Ukrayna tarafından üretilecek. Ayrıca, taraflar şu anda Ukrayna motorlarının üretiminin Türkiye’de yapılması ve Türk İHA’larının üretiminin ise Ukrayna’da yapılması konusunda görüşmelerini sürdürüyor.

Umut vadeden başka bir konu ise zırhlı araç motorlarının üretilmesidir. Günümüz itibariyle iki ülke arasında havacılık, uzay ve savunma sanayii sektörlerindeki ortaklık, 30’dan fazla proje ile devam ediyor.

Uzay alanındaki iş birliği de ayrı bir şekilde ilerliyor. Türkiye Uzay Ajansı Başkanı Serdar Yıldırım, Ukrayna şirketlerinin roket ve uzay sektöründeki potansiyelini görmek ve barışçıl amaçlı uzay çalışmaları konusunda karşılıklı iş birliğini konuşmak için 15-18 Eylül 2020 tarihlerinde Ukrayna’yı ziyaret etti. Türk heyeti, üretim tesislerini ziyaret ederek KB ‘Pivdenne’ ve ‘Pivdennıy Maşınobudivnıy Zavod’ (Güney Makina Yapım Fabrikası) Üretim Derneği’ gibi Dnipro bölgesindeki devlet kurumlarının yönetimi ile görüşmeler gerçekleştirdi. Bu görüşmeler sırasında taraflar, roket teknolojileri kontrol rejiminin taleplerini dikkate alarak uydu teknolojisi, uzay boşluğuna uçuş yükü fırlatma sistemleri, fırlatma altyapısı, ortak işleme ve uzay bilgilerinin kullanımı, roket ve uzay alanındaki uzmanlar için değişim ve eğitim programları konusunda çift taraflı işbirliği geliştirmesi konusunda anlaşma sağladı.

Defensehere: Ukrayna ve Türkiye arasında savunma sanayii sektöründeki ilişkiler, diğer sektörleri nasıl etkiliyor?

Tarafların birbirine karşı olan yüksek güveni, mevcut iş birliği tecrübesi, diğer potansiyel ortakların aksine teknolojileri karşılıklı paylaşma hazırlığını dikkate alırsak savunma sanayii sektöründeki ve havacılık ve uzaycılık alanlarındaki stratejik ortaklık, en yüksek siyasi düzeyde görüşmelerin temel unsurlarından biri olup, şüphesiz ülkelerimizin arasındaki siyasi diyaloğun gündeminde olan bütün sektörleri etkilemektedir.